De in Zutphen gevestigde Stichting De Toeverlaat is sinds half 2025 actief en zet zich nadrukkelijk in om via langdurige bruikleenovereenkomsten kunst in de musea te krijgen.
De Toeverlaat komt voort uit een initiatief van kunstliefhebbers Paul Woerlee en Cor Witbraad, die wegen zochten om musea in ons land te helpen bij het aanvullen van hun collecties en - indien mogelijk - bij het ontwikkelen van nieuw, gedurfder collectiebeleid. Het feit dat museumcollecties niet altijd het eigendom zijn van de musea, maakte dat schenkingen minder geschikt zouden zijn. Reden voor Stichting De Toeverlaat om te kiezen voor een constructie waarbij langdurige bruikleen de basis is waarmee zij collecties van musea willen aanvullen.
Mede-initiatiefnemer Cor Witbraad vindt daarbij ook dat deze constructie overzicht en controle garandeert: "De achterliggende gedachte is dat De Toeverlaat een collectie van beeldende kunst opbouwt, die zonder uitzondering in langdurige bruikleen wordt gegeven aan Nederlandse musea, en waarbij de musea zelf voorstellen doen tot aankoop. En dat kunnen alle Nederlandse musea zijn. De Toeverlaat weegt de aanvraag en besluit, mede op advies van haar Raad van Advies, of tot aankoop wordt overgegaan. Zo ja, dan wordt het werk aan dat betreffende museum in langdurige bruikleen gegeven."
De kunstwerken blijven te allen tijde eigendom van De Toeverlaat, die inmiddels de ANBI status heeft verkregen en verplichten de musea voor de werken te zorgen alsof het hun eigen werken betreft. Indien, om wat voor reden ook, de bruikleenovereenkomst wordt beëindigd, wordt onderzocht of het betrokken werk past in de collectie van een ander museum. Zo niet, dan wordt het verkocht om financiële ruimte te creëren voor nieuwe kunstwerken. Volgens beide initiatiefnemers is de bruikleenconstructie ook de beste bescherming tegen recente internationale ontwikkelingen (die ook in ons eigen land hier en daar omarmd worden), waarbij het algemeen belang van kunst en culturele uitingen veelvuldig in twijfel wordt getrokken. "Buitenlandse bestuurders van het hoogste niveau schrikken er niet voor terug om kunstinstellingen aan te vallen. De eigen kritische blik die musea eigen is, lijkt niet langer gewenst. We zien daarin de bevestiging dat bruikleen boven schenking de meest adequate wijze is om hiertegen stelling te nemen".
De aankopen van De Toeverlaat worden gefinancierd uit particuliere giften en legaten, waarvan er inmiddels een aantal zijn toegezegd.
Half oktober wordt het eerste kunstwerk in bruikleen gegeven aan Museum Henriette Polak in Zutphen.
NOOT VOOR DE REDACTIE:
Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met initiatiefnemer Cor Witbraad ( 0618359926) of stichtingsvoorzitter Rik de Lange ( 0611208330)